شناسایی ژن زنانگی برای بهبود ناباروری

پژوهشگران INRA در واحد زیست شناسی تکاملی و تولید مثل، بیش از یک دهه به مطالعه و تشخیص جهش های مسئول ژن مردانه در گونه های جانوری اهلی همچون بز پرداخته اند، تا آنکه اهمیت ژن FOXL2 آشکار گشت. برای نشان دادن نقش این ژن در تعیین جنسیت، محققان با استفاده از تکنیک های جدید اصلاح ژنتیکی، موفق به خاموش کردن ژن FOXL2 در جنین بز شدند که بیضه را به جای تخمدان توسعه داد.

شکل گیری بیضه یا تخمدان در در طول تکامل طبیعی جنین، به وجود ژن SRY بستگی دارد. با این حال، مواردی از تغییر جنسیت مشاهده شده، که در آن ژن SRY برای تکامل تخمدان برنامه ریزی کرده است، ولی جنین با تمام ویژگی های مردانه به دنیا می آید.

آزمایش های انجام شده توسط گروه INRA ثابت می کند که برای شکل گرفتن تخمدان ها، باید ژن های زنانه فعال شده و تکامل مردانگی را با فرایند خاموش شدن، متوقف کنند. ژن FOXL2 که برای زنانگی ضروری است، در نقش مدافع تخمدان عمل کرده و از لحظه ی شروع به شکل گیری تخمدان و در طول توسعه آن تا زمان بلوغ، ژن های مردانگی را خاموش نگه می دارد.
ژن FOXL2، نقش مهمی در عملکرد تخمدان زنان ایفا می کند. غیر فعال کردن یکی از دو نسخه ی این ژن (جهش هتروزیگوت) در واقع می تواند موجب یائسگی زودرس در زنان جوان شود. این ژن نه تنها باعث فعال شدن زنانگی در تخمدان می شود، بلکه بیان ژن مردانه را مسدود می نماید.

اکنون به لطف تکنیک های استادانه در واحد زیست شناسی تکاملی و تولید مثل، مدل بز برای توسعه درمان های نوآورانه (ژن یا سلول) و درمان علل مشخص ناباروری در زنان به وجود آمده است.